-Dut iklim ve toprak koşulları bakımından çok seçici olmadığından ülkemizin hemen hemen her ilinde rahatlıkla yetiştirilebilmektedir.

İKLİM İSTEKLERİ

     -Türkiye’nin meyve ağacı yetiştirilen pek çok yerinde dut ağacı rahatlıkla yetiştirilebilmektedir. Dut, daha çok sıcak ılıman ve bol güneşli bölgelerin bitkisidir. Dut bitkisi, ılıman iklimden subtropik iklime değişen farklı ekolojik şartlarda iyi gelişir. Optimum sıcaklık isteği 24–28 °C’dir. Diğer birçok bitkide olduğu gibi hava sıcaklığı 5– 36°C arası gelişimlerini düzenli şekilde devam ettirir. Yıllık yağış isteği 600- 2500 mm civarındadır. Yağışı az olan yerlerde sınırlı gelişim gösterir. Ancak fazla sulama yapraklardaki protein ve karbonhidrat içeriğini düşürür. Dut ağaçlarının ihtiyaç duyduğu su miktarı ağaçların bulunduğu bahçenin toprak yapısına göre değişir. Verimli topraklarda 10 gün aralıklarla, killi topraklarda ise 15 gün aralıklarla sulama ister. %65–80 civarında bir atmosferik nem oranı, dutun yetişmesi için idealdir. Gelişme ve yaprak kalitesi için güneş ışığı önemli bir faktördür. Tropik alanlarda dut bir günde 9–13 saatlik ışıklanma ile yetişir. Dut deniz seviyesinden 1400 m yüksekliğe kadar yetiştirilebilir. Ekstrem geç donlardan zarar görür. Bir yıllık sürgünleri ve gözler -20°C’yekadar dayanabilmektedir. Ülkemizde Akdeniz Bölgesi’nden Doğu Anadolu Bölgesi’ne hemen her yerde dut yetiştiriciliği yapılabilmektedir. Özellikle Kahramanmaraş, Adıyaman, Elazığ, Erzincan, Malatya ve Tokat illerinde ekonomik anlamda yetiştiriciliği yaygındır.

TOPRAK İSTEKLERİ

     -Dut ağacı, en iyi tınlı, kumlu-tınlı ya da killi-tınlı topraklarda yetişir. Toprağın pH değeri 6,5–7 olmalıdır. Özellikle dut ağacının dikildiği yerde, taban suyu toprak yüzeyine yakın olmamalıdır. Dut tuzlu topraklar hariç, toprak ve iklim koşulları bakımından seçici değildir. Sığ topraklar tavsiye edilmez. Derin topraklarda iyi gelişme göstermekle beraber kireçli, kuru, kurak ve kumlu topraklar üzerinde de yetiştirmeye uygundur. %0,2’nin altında tuz içeren tuzlu-alkali topraklarda yetişebilir. Diğer bir ifadeyle tuzluluğa duyarlıdır.

SULAMA

     -Dut bitkisi kurağa karşı diğer birçok meyve türüne oranla dayanıklı olsa da kurak mevsimlerde sulamaya ihtiyaç duyar. Kökler çok susuz kalırsa meyve tam olgunlaşmadan dökülür. Bunun yanında topraktaki fazla su da drene edilmelidir. Su ile doymuş topraklarda kök uçları zararlanarak büyümenin durmasına neden olur. Ayrıca, mantari hastalıklar bu bölgelerde çok görülmeye başlar. Dut ağaçları, toprağı nemli olduğu sürece iyi gelişir ve ürün verimi artar. Yaz mevsiminde, sıcak ve kurak dönemlerde ağaca iyi gelen toprak nemini korumak üzere ağaçlara sulama yapılması gerekir. Bu şekilde dut ağaçlarının ürün verimi %50 kadar artırılabilir. Ancak ağaçlarına verilecek olan suyun kalitesi iyi olmalı ve aşırıya kaçılmamalıdır.

GÜBRELEME

     -Dut ağaçları diğer meyve türleri ile karşılaştırıldığında genellikle fazla gübrelemeye ihtiyaç duymazlar. Yine de dut ağaçlarının iyi gelişmesi ve ürün veriminin artırılması için azotlu, fosfatlı ve potaslı kimyevi kompoze gübrelerin verilmesi gerekir. Gübreleme için bahçemizde yapılacak yaprak ve toprak analizlerine göre verilecek gübre değerleri saptanır. Gübreler ilkbahar, yaz ve sonbaharda üç defada verilebilir. Sulama imkânının olmadığı bahçelerde ise; fosfatlı ve potaslı gübreler sonbaharda, azotlu gübreler ise ilkbaharda verilir.

BUDAMA

     -Bahçemize dikilen dut fidanları gelişmeye başlayınca şekil budamaları, ürün vermeye başladıklarında da ürün budamaları yapılmaya başlanır. Ağaçların gelişimi ve ürün vermesi bakımından budamanın doğru yapılması büyük önem taşıdığından, uygulamanın dut ağaçlarını iyi tanıyan kişiler tarafından gerçekleştirilmesi yerinde olur. Özellikle beyaz ve kırmızı dut çeşitlerinin daha uzun sürgünler verdiği ve hızlı büyüdüğü, karadut tiplerinin ise daha kısa sürgünler vererek yavaş, sağlıklı ve büyük ağaçlar meydana getirebileceği düşünülerek buna uygun şekiller verilmeye çalışılmalıdır. Verim çağındaki dut ağaçlarına aşırı sert kesimler yapılarak obur sürgün oluşumuna imkân sağlanmamalıdır. Türlerin kendine has büyüme şekilleri dikkate alınarak budama ve terbiyeleri yapılmalıdır. Dut ağaçları kesildiğinde ağır bir şekilde özsu salgıladığından sert budamalar tavsiye edilmez. Bu nedenle budama kışın bitki dinlenme halindeyken yapılmalıdır. Özel budama tekniği gerektirmez. Budama işleminde sadece iç içe geçmiş ve kurumuş olan dallar çıkarılarak ağacın maksimum şekilde ışıklanması sağlanmalıdır. Dut ağaçlarının uzun yıllar meyve verme potansiyelini arttırmak amacıyla yaşlı ağaçlarda enine büyüyen yaşlı dallarda sert budamalara gidilerek gençleştirme işlemi yapılabilir.

HASAT

     -Dut ağaçları, meyveleri olgunlaştığında elle toplanarak ya da kuru ve temiz örtüler üzerine silkelenerek hasat edilir. Meyveler, ağaç dalları sallanıp meyveleri düşürülerek hasat edilir. Dut ağaçlarına, hasat uygulamasında kesinlikle sopalarla vurulmamalı ve dallarına zarar verilmemelidir. Ayrıca karadut tipleri daldan kolay kopmadıkları için elle hasat yapılmaları bir zorunluluk arz etmektedir. Kopma tabakası karadutlarda diğer dutlara kıyasla daha güçlüdür. Ayrıca kopma direnci tiplere ve mevsim içinde değişkenlik gösterir. Karadut meyveleri toplama esnasında ezilme eğilimindedirler. Kan kırmızı suları ile elleri ve giysileri lekelerler. Dut bahçelerinin tozdan uzak ortamlarda kurulması temiz meyve hasadına yardımcı olur. Kurutmalık bazı dut tipleri de ağaç üzerinde kuruduktan sonra hasat edilirler. Mevsim içerisinde yaklaşık birer hafta ara ile 7–10 defa hasat yapılabilmektedir. Bu özelliği ile diğer birçok meyve türünden ayrılır. Bu özelliği işgücünü yayma ve oluşabilecek ani olumsuz hava koşulları açısından üreticiye avantaj sağlar.